ΟΙ ΧΟΡΟΙ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ
Η Ευρυτανία, ορεινή και "απόμερη" από τα αστικά κέντρα διατήρησε στα τραγούδια και τους χορούς της μιαν αυθεντικότητα και γνησιότητα, που διατηρείται μέχρι σήμερα στο μεγαλύτερο μέρος του ορεινής επαρχίας μας.
Πάντα τα ημιαστικά κέντρα και το Καρπενήσι αλληθώριζαν "προς τας Ευρώπας", ενοχλημένα από τους πολλούς «απαξιωτικούς» χαρακτηρισμούς για τη συμπεριφορά, την ομιλία και την αυθεντικότητα των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής, δεν κατόρθωσε όμως να απαρνηθεί τις βαθιές καταβολές και τις ρίζες του λαϊκού μας πολιτισμού και της αυθεντικής μας δημοτικής παράδοσης.
Σήμερα, ευτυχώς, αυτός ο πλούτος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς έγινε αποδεκτός και προβάλλεται, αφού επικράτησαν άλλες αντιλήψεις, που επέβαλαν η σύνθεση του πληθυσμού – που ήρθε απ’ τα χωριά "κουβαλώντας όλο το βιός του" –, αλλά και η σημαντική παρέμβαση των πολιτιστικών φορέων – που καταξιώθηκαν αποκτώντας ρίζες μέσα και έξω από το νομό.
Ο τόπος μας, στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας ανέπτυξε περίφημες κλέφτικες ομάδες, οι οποίες κατά τις μαρτυρίες μετά τις νικηφόρες μάχες χόρευαν εξαίσιους ηρωικούς ρυθμούς. Παράλληλα η φήμη και οι μύθοι γύρω από τις επιτυχίες τους έπλασαν σπουδαία τραγούδια και αφηγήσεις που οι παλιότεροι τα αναπλάθουν και καλλιεργούν μπολιάζοντας και τη νέα γενιά.
Από την παράδοση της ευρύτερης περιοχής προέρχονται ορισμένοι από τους τοπικούς χορούς οι οποίοι διακρίνονται για τη λεβεντιά, τη ζωντάνια, τη λαμπρότητα, τις σταθερές αποφασιστικές αλλά και ελεύθερες κινήσεις τους και προσδιορίζουν ως ένα σημείο το πάθος της ελευθερίας που διακατέχει τους αδούλωτους κατοίκους της.
Την πρώτη θέση κατέχει ο "Πηδηχτός Χορός", ο ονομαζόμενος "τσάμικος ή κλέφτικος". Ο ανδρικός "τσάμικος" είναι χορός μεγαλοπρεπής ως προς τις κινήσεις, ιδίως του κορυφαίου, ενώ ο γυναικείος "τσάμικος" αναδεικνύει τη σεμνότητα και την υπευθυνότητα των χορευτριών.
Ο κατ’ εξοχήν όμως τοπικός χορός της Ευρυτανίας είναι ο "Κλειστός ή Στ’ος", που σε ορισμένες περιοχές των Αγράφων απαντιέται και ως "Μαζωχτ’κός". Ιδιαίτερα αγαπητός χορός, αρχίζει με αργό βηματισμό και στη συνέχεια, από τη μέση του τραγουδιού γίνεται πιο γρήγορος, ενώ συγχρόνως οι χορευτές "μαζώνονται" στο κέντρο του χορού, με χαρακτηριστικές κινήσεις του δεξιού ποδιού.
Θα πρέπει να προσθέσουμε στους τοπικούς χορούς και τον αργό επιβλητικό "Στέγκο", που χορεύεται χωρίς τη συνοδεία μουσικών οργάνων στην Άμπλιανη, χωριό της νοτιοδυτικής Ευρυτανίας. Χορεύεται από άνδρες και γυναίκες , παραμονή της Αγίας Παρασκευής , στην ομώνυμη τοποθεσία (χοροστάσι) του χωριού και τα λυρικά τραγούδια οδηγούν τους χορευτές σε κυκλικό χορό.
Άλλοι χοροί που συναντά κανείς στην περιοχή, είναι ο "Απολυτός", χορός στα τρία με αργή ρυθμική κίνηση, ο "Συρτός κουνητός" χορός σε πιο αργό χρόνο από το Συρτό και με λίγο διαφορετικές κινήσεις, καθώς και το "Αρβανίτικο" χορός στα τρία με κινήσεις, μορφασμούς και σάτιρα από τον πρωτοχορευτή. ( Στην κατηγορία των σατιρικών χορών εντάσσεται κι ο "Γανωτής", που αν και έχει προέλευση την Ήπειρο καθιερώθηκε και χορεύονταν στα Τοπόλιανα Ευρυτανίας). Επίσης, χορεύονταν από παλιά ο "Διπλός Χορός", που είναι Χοροί της Ευρυτανίας (Πολιτιστικός Σύλλογος Καρπενησίου) συνδυασμός "τσάμικου" στην αρχή και "συρτού ή καλαματιανού" στη συνέχεια. Ακόμα συναντάμε πολλά τοπικά τραγούδια σε "Καλαματιανούς" χορούς, όπως γίνεται και στις άλλες περιφέρειες.
Τα τραγούδια που συνοδεύουν τους τοπικούς χορούς έχουν μεγάλη ποικιλία και πολλά αναφέρονται σε κλέφτικα κατορθώματα και ήρωες, στην ξενιτιά, την αγάπη, αλλά και μύθους ή περιστατικά της καθημερινής ζωής .
ΠΗΓΗ
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ...