ΤΟ ΣΤΡΑΤΗΓΕΙΟ ΤΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ ΚΑΤΣΙΜΗΤΡΟΥ ΣΕ ΚΕΡΙΝΟ ΟΜΟΙΩΜΑ

ΤΟ ΣΤΡΑΤΗΓΕΙΟ ΤΟΥ ΚΑΤΣΙΜΗΤΡΟΥ ΣΕ ΚΕΡΙΝΟ ΟΜΟΙΩΜΑ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΠΑΥΛΟΥ ΒΡΕΛΛΗ ΣΤΑ ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Αναφορές-Αφιερώματα - Το Στρατηγείο του 1940 στη σπηλιά του Καλπακίου

            Το Γενικό Επιτελείο Στρατού από την Αθήνα, διέταξε τον διοικητή της VIII Μεραρχίας, Υποστράτηγο Χαράλαμπο Κατσιμήτρο, παραμονές της εισβολής των Ιταλών, να εφαρμόσει σχέδιό της και να συμπτυχθεί μέχρι τον κάτω ρου του ποταμού Άραχθου. ΔΕΝ εφάρμοσε το σχέδιο αυτό, πήρε την ευθύνη μόνος του. Δεν την εγκατέλειψε την Ήπειρο, διότι μαζί με τον δραστήριο Παναγιώτη Μαυρογιάννη (Συνταγματάρχη Πυροβολικού) τον επιτελάρχη Αντισυνταγματάρχη Χαρίλαο Δρίβα και άλλους αξιωματικούς· είχαν ήδη κάνει (επί 8 χρόνια) προεργασία για την άμυνά της, πριν τον πόλεμο (με εντατικότερους ρυθμούς από τον Απρίλη του 1939 και έπειτα), βοηθούμενοι εθελοντικά από κατοίκους της παραμεθόριας περιοχής της Ηπείρου.
            Το επιτελείο της VIII Μεραρχίας μεταφέρθηκε στο Καλπάκι. Βρισκόμαστε στην είσοδο της σπηλιάς αυτής, που είχε σχήμα πέταλου κι ήταν φτιαγμένη από φαντάρους μας. Το μήκος της ήταν γύρω στα 34 μέτρα και το πλάτος της δεν ξεπερνούσε τα 2 μέτρα. Η τεχνητή αυτή σπηλιά, βρίσκεται σήμερα 33 χιλιόμετρα βόρεια απ' τα Γιάννενα. Στο ιστορικό Καλπάκι (Ελαία), διαδραματίστηκαν το Νοέμβριο του 1940, οι καθοριστικές εκείνες μάχες.
            Προσπαθώ να βάλω τον επισκέπτη (υποκείμενο) μέσα στο αντικείμενο (σπηλιά που οδηγεί στην καθ' αυτό σύνθεση). Θέλω να τον κάνω να ζήσει στον Ιστορικό αυτό χώρο, τον οποίο αποτύπωσα για να τον αποδώσω εδώ σε κλίμακα 1:1 (με εξαίρεση το ύψος που φτάνει τα 2,10 μέτρα για ευνόητους λόγους). Μελέτησα τόσο την ίδια τη σπηλιά, το σκαμμένο τμήμα που στεγάστηκε το επιτελείο και τη γύρω περιοχή, πριν τα φωτογραφήσω. Για να ξέρω σε ποιους χρωματικούς τόνους θα κινηθώ, πήρα δείγματα από πετρώματα και βράχια της περιοχής. Σχεδίασα αρκετές λεπτομέρειες, αλλά λόγω της ιδιομορφίας του δικού μου χώρου, δεν τις απέδωσα εδώ όλες.
            Τόσο η σπηλιά, όσο και η κυρίως σύνθεση, είναι καμωμένες με τσιμεντοχάλικο, δεξιά & αριστερά, που καλύπτει τον τοίχο από τούβλα. Όσο ακόμη είναι φρέσκο, το σκαλίζω για να του δώσω το σχήμα που θέλω, δουλεύοντας τις επιφάνειες, όπως αυτές θα έπρεπε να είναι. Η οροφή (που ήταν και το τμήμα που με παίδεψε ιδιαίτερα), έγινε με καλούπια από ξύλα & χαρτιά και έπειτα, έχοντας ρίξει πρώτα τσιμέντο, άμμο και χαλίκια. Σκοπός μου εδώ, ήταν να κάνω εμφανή την ύπαρξη λατυποπαγών πετρωμάτων της περιοχής. Με τα υλικά αυτά, πετυχαίνω να αποδώσω τις ανωμαλίες που έχει ο πραγματικός χώρος, μιμούμενος τα σκαψίματα, όπως είναι σήμερα. Κατόπιν συνεχίζω με το χρωματισμό της, για να δώσω ανάλογη με το θέμα ατμόσφαιρα.

            Βαδίζοντας στο σχήμα πέταλου που έχει ο διάδρομος πριν από την έξοδο, φτάνουμε σ' ένα τετράγωνο "πελεκημένο" δωμάτιο, με διαστάσεις 2,40x2,60 μέτρα και ύψος 2,10 μέτρα. Σ' αυτό το μικρό, κλειστό και χωρίς παράθυρα χώρο, τοποθετώ τον Χαράλαμπο Κατσιμήτρο στο κέντρο, τον Παν. Μαυρογιάννη δεξιά και τον Χαρ. Δρίβα αριστερά, να συσκέπτονται. Αυτοί είναι οι πρωτεργάτες αυτής της νίκης. Ο (ανώνυμος) φαντάρος, είναι φρουρός τους.
            Απ' όλη αυτή την καταπίεση της σπηλιάς, θα βγούμε για να αγναντέψουμε τα ηρωικά βουνά της Πίνδου.

 ΠΗΓΗ