Η κατάσταση άρχισε να οξύνεται το φθινόπωρο του 1941. Ό χ ι μόνο
γιατί τα αποθέματα τροφίμων δεν επαρκούσαν, αλλά και διότι άρχισαν
συχνότερα οι επιδρομές των κατακτητών. Οι κατακτητές, Ιταλοί στην
αρχή, επιδίωκαν να συγκεντρώσουν τα όπλα από τους αγρότες, πολλοί
από τους οποίους είχαν γυρίσει από την Αλβανία με τον οπλισμό τους
και ακόμα γιατί η παράδοση ήθελε να διατηρεί ο 'Ελληνας αγρότης και
τσοπάνης το όπλο του.
Οι δυνάμεις κατοχής επέβαλλαν παράλληλα βαρύτατη αρπακτική
φορολογία σε ζώα, πουλερικά, λάδι αυγά κ.λπ. - φορολογία που αξίωναν
να διεκπεραιώνουν και να εισπράττουν ο πρόεδρος και τα κοινοτικά
συμβούλια. Εκτός, όμως, αυτών των επίσημων υφαρπαγών, που συνοδεύονταν
και από ξυλοδαρμούς - κυρίως για τα όπλα - υπήρχαν και οι
ανεπίσημες. Δηλαδή ξεκομμένες ομάδες στρατιωτών και αξιωματικών
του εχθρού πήγαιναν στο χωριό, μπαίναν στα σπίτια και άρπαζαν ό,τι
έβρισκαν. Η μάστιγα αυτή προκαλούσε την αγανάκτηση και την απελπισία
των χωρικών και άναβε στην ψυχή του λαού το μίσος του κατά του
κατακτητή.
Την ίδια όμως περίοδο, άρχιζε στην ύπαιθρο να εμφανίζεται και ένας
άλλος εσωτερικός εχθρός: Η ζωοκλοπή και η ληστεία. Παραδοσιακά
και τα δύο αδικήματα είχαν σχεδόν εξαλειφθεί, αλλά οι νέες συνθήκες
που δημιουργήθηκαν τα ξανάφεραν. Η ζωοκλοπή και η ληστεία πήραν
μεγάλη έκταση και προκαλούσαν μεγάλες ζημιές και μεγαλύτερες ανησυχίες
στους χωρικούς. Τα αποσπάσματα της χωροφυλακής δεν μπορούσαν
να περιορίσουν το κακό, γιατί είχε γενικότερα κλονισθεί το αίσθημα
ασφαλείας και ακόμα γιατί ο ζήλος των καταδιωκτικών οργάνων
ήταν σχεδόν ανύπαρκτος. Γενικά στην ύπαιθρο είχε αναπτυχθεί η εγκληματικότητα
γιατί τα εγκληματικά στοιχεία ένιωθαν ανεξέλεγκτα
και οι ανάγκες και η ανέχεια πίεζαν και επηρέαζαν τα άτομα με αδύναμη
θέληση και με κλονισμένο το αίσθημα της κοινωνικής ευθύνης.
Στο βιβλίο του «Αντάρτης στα βουνά της Ρούμελης» ο Δ. Νικηφόρος
-Δημητρίου δίνει ανάγλυφα την εικόνα της υπαίθρου πριν εμφανιστούν
οι εθνικοαπελευθερωτικές οργανώσεις. Το ίδιο και ο Γεωργούλας
Μπέικος στο βιβλίο του «Η Λαϊκή Εξουσία στην Ελεύθερη Ελλάδα».
Οι δύο αυτοί συγγραφείς, που έδωσαν τα καλύτερα βιβλία για τη ζωή
στην ύπαιθρο αμέσως μετά την ξένη κατοχή και αργότερα για την οργάνωση
του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, μας δίνουν ζωντανές εικόνες
για την κατάσταση στην ορεινή Ελλάδα, την κατάρρευση του παλιού
κρατικού μηχανισμού, την πείνα που άρχισε εκεί και την εμφάνιση των
κρουσμάτων βίας και διαρπαγής. Το αίσθημα ασφαλείας είχε κλονιστεί
σε μεγάλο βαθμό.
Στις ορεινές κυρίως περιοχές εμφανίστηκαν ληστοσυμμορίες, ενώ τα
κρούσματα κλοπών και ζωοκλοπών ήταν καθημερινό φαινόμενο. Ο Δ.
Νικηφόρος - Δημητρίου περιγράφει το περιστατικό του φόνου ενός
αγρότη, από τον οποίο ένας συγχωριανός του ζήτησε λίγες οκάδες καλαμπόκι
για τα παιδιά του και επειδή ο πρώτος αρνήθηκε, δολοφονήθη-
κε εν ψυχρώ και ο δολοφόνος πήρε τα βουνά. Ο Γεωργούλας Μπέικος
περιγράφει πως συγκροτήθηκε ληστοσυμμορία στην περιοχή του χωριού
του (Κλειτσός Ευρυτανίας) που λυμαίνονταν την περιοχή και χρειάστηκε
να ενώσουν τις προσπάθειες οι συγχωριανοί του, να δώσουν μάχη
και να εξοντώσουν τη συμμορία με κίνδυνο να πληροφορηθούν οι Ιταλοί
και να τους συλλάβουν. Ανάλογες ληστοσυμμορίες και μεμονωμένοι
ληστές εμφανίστηκαν και στη Θεσσαλία, στη Μακεδονία, στο Μόριά
κ.λπ.
Υπήρξε μια μικρή περίοδος στην ορεινή ύπαιθρο που η ζωή του λαού
ήταν δραματική, γιατί, εκτός από την πείνα και τη στέρηση που απλώνονταν
παντού, έλειψε και το αίσθημα της ασφάλειας. Ο λαός ζούσε με
το φόβο της διαρπαγής όχι μόνο από τον κατακτητή που έκανε τις
επιδρομές του στα χωριά, αλλά και από τις ληστοσυμμορίες.
Καθώς ήταν δεδομένη η ανυπαρξία του κράτους, ο λαός έπρεπε να
εξασφαλίσει την αυτοπροστασία του. Το αίσθημα αυτό άρχισε να καλλιεργείται
στους πιο φωτισμένους αγρότες στα χωριά και στην ύπαιθρο.
Ανέκυπτε η ανάγκη της αυτοάμυνας και της συλλογικής αντιμετώπισης
του προβλήματος της ασφάλειας, που γίνονταν τόσο οξύτερη όσο τα
όργανα του παλιού κράτους που επιβίωνε στην ύπαιθρο, η χωροφυλακή
και η διορισμένη Αυτοδιοίκηση, ήταν ανίκανα να εξασφαλίσουν στους
αγρότες την αναγκαία προστασία. Επί πλέον γινόταν αβάσταχτη και η
ξένη τυραννία με τις επιδρομές που οργάνωνε και τα δοσίματα που
απαιτούσε από τους φτωχούς αγρότες. Ο Δ. Νικηφόρος - Δημητρίου με
ζωηρά χρώματα περιγράφει την καθολική αγανάκτηση των χωρικών για
το φόνο του συγχωριανού τους από το ληστή για λίγο καλαμπόκι, αλλά
και το αυθόρμητο ξέσπασμα των αγροτών που με την εμφάνιση Ιταλών
πλιατσικολόγων στο χωριό, χτύπησαν την καμπάνα, συγκεντρώθηκαν
απειλητικά γύρω από τους Ιταλούς φασίστες και τους ανάγκασαν να
φύγουν.
Από το βιβλίο Οι Λαοκρατικοί Θεσμοί της Εθνικής Αντίστασης
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ...